اثر عصاره آبی و الکلی خرفه بر استرس اکسیداتیو و عملکرد کلیوی به دنبال ایسکمی- رپرفیوژن کلیه موش صحرایی

مطالعات نشان داده گیاه خرفه دارای اثرات آنتی اکسیداتیو است و عوامل متعددی از جمله استرس اکسیداتیو در آسیب کلیوی ناشی از ایسکمی- خون رسانی مجدد (i/r) نقش دارد. لذا اثرات تجویز خوراکی عصاره های آبی و الکلی خرفه بر آسیب ایسکمی- خون رسانی مجدد کلیه در موش صحرایی مورد مطالعه قرار گرفت . به این منظور موش های صحرایی نر بالغ نژاد ویستار ابتدا نفرکتومی کلیه راست و پس از 20 روز در 8 گروه (6=n) قرار گرفتند و بر حسب گروه به مدت 5 روز به صورت خوراکی با مقادیر 150 و mg/kg300 از هر دو عصاره آبی و الکلی خرفه یا سرم فیزیولوژی تیمار شدند. در روز 5 تیمار کلیه چپ تحت عمل شاهد یا i/r (45 دقیقه ایسکمی و 24 ساعت رپرفیوژن) قرار گرفت و مقادیر اوره، کراتینین و یون های سدیم و پتاسیم در سرم و مالون دی آلدیید (mda)، سوپراکسید دیسموتاز (sod)، گلوتاتیون و فعالیت تام آنتی اکسیدانی (taa) در بافت کلیه اندازه گیری شد. القای i/r باعث افزایش اوره (001/0>p) و کراتینین (01/0>p) سرم شد که نشان دهنده اختلال در کار کلیه می باشد. استفاده از عصاره های آبی و الکلی در حیوانات ایسکمی نشده بر سطح اوره، کراتینین و یون های سدیم و پتاسیم تاثیری نداشت ولی باعث افزایش بیشتر میزان اوره، کراتینین و پتاسیم در گروه های i/r شد (05/0p<). این نتایج نشان دهنده تشدید آسیب i/r کلیوی به دنبال استفاده از عصاره های خرفه است. سطح sod در تمامی گروه های i/r (با تیمار و بدون تیمار) به صورت معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود (05/0>p) ولی آسیب i/r و همچنین تیمار با عصاره خرفه بر سطوح mda، گلوتاتیون و taa تاثیر معنی داری نداشت ( 05/0<p). با توجه به نتایج حاصل، به نظر می رسد گیاه خرفه در تمامی شرایط دارای آثار آنتی اکسیدانی نمی باشد و حتی ممکن است وجود برخی از مواد درآن باعث تشدید عوارض i/r در کلیه گردد